Zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego

Wydarzenia zagrażające bezpieczeństwu cywilnemu mogą mieć wiele przyczyn, jednak mechanizm ich powstawania jest zawsze taki sam. Składają się na niego trzy elementy, które występują łącznie:

1. Źródło – czyli pierwotna przyczyna, siła sprawcza pojawiająca się w wyniku:

• zjawisk naturalnych, np. trzęsienia ziemi, powodzi, epidemii,
• błędów lub wypadków, np. pożar, katastrofa budowlana,
• zdarzeń prowadzonych celowo, np. działań militarnych, terroryzmu.

2. Czynnik wyzwalający, który może mieć charakter:

• fizyczny, np. mechaniczne uruchomienie bomby,
• psychiczny, np. decyzja podjęta w przypływie silnych emocji,
• niesprawnej infrastruktury cywilizacyjnej.

3. Zagrożone dobro, czyli życie, zdrowie i byt ludności, na których funkcjonowanie składają się czynniki:

• naturalne,
• należące do infrastruktury materialno-społecznej.

Łączne wystąpienie tych czynników skutkuje powstaniem zagrożenia dla ludności cywilnej. Może ono przybrać różną postać i stanowić pierwotny lub wtórny rodzaj takiego niebezpieczeństwa.

Zagrożenia o charakterze pierwotnym:

• zjawiska naturalne – powstałe w wyniku działania żywiołów oraz pochodzące z kosmosu,
• techniczne – komunikacyjne, technologiczne, budowlane itp.
• militarne – powstałe w wyniku działań wojskowych lub terrorystycznych,
• nadzwyczajne zagrożenie środowiska – czyli powstałe w wyniku połączenia zagrożeń militarnych i technicznych, np. skażenie terenu, zatonięcie statku przewożącego broń i amunicję.

Zagrożenia o charakterze wtórnym, czyli powodujące klęski żywiołowe:

• związane z egzystencją człowieka – masowe zgony, epidemie,
• społeczne – patologie takie jak narkomania, prostytucja, bezrobocie, zaburzenia psychiczne,
• zachwianie równowagi środowiska naturalnego – nadmierny przyrost flory i fauny,
• nadmierna ingerencja w środowisko naturalne – skażenia, zniszczenie środowiska, wpływanie na liczbę zwierząt i roślin.