Ochrona ludności – zadania
Właściwa organizacja obrony cywilnej ma na celu zapewnienie bezpiecznych i humanitarnych warunków życia i przetrwania ludności podczas wystąpienia zdarzeń, które takiemu bytowi zagrażają, np. klęsk żywiołowych czy operacji militarnych. Na działania te składa się wiele zadań, którymi formacje OC się zajmują, m.in. :
- Ostrzeganie – informowanie ludności o przewidywanym wydarzeniu, a jeśli wystąpiło ono nagle i niespodziewanie podanie do publicznej wiadomości takiej informacji wraz z przedstawieniem możliwych niebezpiecznych następstw i planów co do ewentualnej ewakuacji;
- Ewakuacja – prowadzona na dużą skalę wymaga wcześniejszego przygotowania strategii, planu oraz zaplecza, do którego ludność będzie przenoszona, a także użycia powszechnych środków komunikacji by poinformować o tym osoby znajdujące się w strefie zagrożenia;
- Przygotowanie schronów – ściśle związane z punktem poprzednim, zapewnienie bezpiecznych schronów, które zagwarantują środki niezbędne do życia, tj. wodę, pożywienie, ochronę przed zimnem itp.;
- Organizacja schronów – prowadzenie rejestru osób przywożonych do schronu, ich legitymowanie, ewidencja środków, organizacja pracy personelu obrony cywilnej itp.;
- Ratownictwo – udzielanie niezbędnej pomocy w miejscach dotkniętych niebezpiecznym zdarzeniem, np. podczas klęsk żywiołowych, ale także w miejscach gdzie ludność jest przewożona i gromadzona;
- Opieka medyczne – zapewnienie właściwego zaplecza oraz opieki medycznej, w tym niezbędnych środków, urządzeń i maszyn;
- Opieka duchowa – w momentach zagrożenia niezwykle ważne jest wsparcie duchowe i psychiczne, toteż w miarę możliwości należy zapewnić opieką duchownego i psychologa, a nawet stworzyć miejsce do praktykowania religijnych obrządków;
- Wykrywanie i oznaczania stref niebezpiecznych – wykrywanie zagrożeń a następnie przeciwdziałanie ich rozprzestrzenianiu się lub zabezpieczenie przed dostępem do nich, np. stref skażenia radioaktywnego czy chemicznego, stref zagrożenia pożarem, powodzią, trzęsieniem ziemi;
- Oczyszczanie terenu oraz działania ochronne – odkażanie terenu, mechaniczne oczyszczanie, podejmowanie działań by negatywne skutki zdarzenia miały jak najmniejszy wpływ na ludność i środowisko naturalne;
- Dostarczanie zaopatrzenia oraz tworzenie doraźnych pomieszczeń – stałe monitorowanie zapasów i środków niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa ludności i ich uzupełnianie, szczególnie przy użyciu specjalistycznego sprzętu i maszyn w trudnych warunkach, bieżące reagowanie na zmieniające się okoliczności, a w razie potrzeby organizowanie mniejszych jednostek, punktów pomocy itp.;
- Pomoc w przywróceniu i utrzymaniu porządku, pomoc w przywróceniu działania niezbędnych służb użyteczności publicznej – pomoc w powrocie do normalności, codziennego funkcjonowania, ale także zapewnienia bezpieczeństwa i niepogłębiania kryzysu, zapobieganie chaosowi, który mógłby powstać na skutek zaprzestania działalności służb porządkowych, odcięcia dróg komunikacji itp.;
- Doraźne grzebanie zmarłych – w przypadku klęsk czy innych niebezpiecznych wydarzeń o dużej skali ma to przede wszystkim cel prewencyjny przed wybuchem epidemii;
- Pomoc w ratowaniu mienia niezbędnego do przetrwania – np. sprzętów szpitalnych, leków, pożywienia, ciepłej odzieży itp.;
- Wykonywanie innych działań by zrealizować cele stawiane przed OC.